Ngành Kỹ thuật cơ khí (Mechanical Engineering)
Chuyên ngành Kỹ thuật nhiệt lạnh (Heat & Refrigeration Engineering)
1. Giới thiệu ngành Kỹ thuật cơ khí
Tên ngành: Kỹ thuật cơ khí
Mã ngành: 7520103 (theo hệ thống mã ngành quốc gia)
Đơn vị phụ trách: Viện Cơ khí, Trường ĐH Hàng hải Việt Nam
Thông tin liên hệ:
Phòng 710 nhà A6 khu hiệu bộ, 484 Lạch Tray, Hải Phòng
Điện thoại 031.3829245
Website: www.sme.vimaru.edu.vn
Facebook: viencokhi.hanghaivietnam
Email: viencokhi@vimaru.edu.vn
Kỹ thuật cơ khí bao trùm một lĩnh vực rộng lớn, ứng dụng các nguyên lý cơ bản về toán học, vật lý, nguyên lý nhiệt động lực học, định luật bảo toàn khối lượng, năng lượng để phân tích các hệ vật lý tĩnh và động, tạo ra các loại máy móc, thiết bị, các vật dụng hữu ích. Sản phẩm của Kỹ thuật cơ khí được ứng dụng trong mọi lĩnh vực như ô tô, tàu thủy, máy bay, các hệ thống gia nhiệt, làm lạnh, đồ dùng gia đình, v.v. Có thể nói Kỹ thuật cơ khí len lỏi vào mọi ngõ ngách của cuộc sống, mang lại những tiện nghi tốt nhất cho con người trong cuộc sống hiện đại.
Ngành Kỹ thuật cơ khí trang bị cho người học kiến thức nền tảng, tập trung trong một số lĩnh vực như cơ học chất rắn và vật liệu (solid mechanics and materials), cơ học chất lỏng (fluid mechanics), động lực học và điều khiển (dynamics and control), nhiệt-năng lượng và truyền nhiệt (thermodynamics-energy). Xem trọng nền tảng kiến thức cơ bản, ngành Kỹ thuật cơ khí trang bị kiến thức, kỹ năng cho sinh viên hướng tới vị trí việc làm tương lai của họ, giúp họ phát triển và nuôi dưỡng sự sáng tạo thông qua việc tham gia vào các hoạt động nghiên cứu, thiết kế các sản phẩm gắn liền với cuộc sống và gắn liền với quá trình sản xuất tại các doanh nghiệp.
Ngoài phần kiến thức nền tảng được học chung (khoảng 75%), tại Viện Cơ khí sinh viên có thể lựa chọn theo 05 định hướng chuyên ngành sau:
1. Kỹ thuật ô tô (Automotive Engineering);
2. Kỹ thuật nhiệt lạnh (Heat and Refrigeration Engineering);
3. Máy và tự động hóa xếp dỡ (Material Handling Machineries and Automation);
4. Kỹ thuật cơ khí (Design and Manufacturing Engineering);
5. Cơ điện tử (Mechatronics Engineering).
Các chương trình đào tạo được thiết kế để tích hợp giáo dục kiến thức (knowledge) với rèn luyện kỹ năng (skills), giúp sinh viên cơ khí sau khi tốt nghiệp có thể dễ dàng hòa nhập với môi trường sản xuất hiện đại, hội nhập trong giai đoạn hiện nay.
2. Giới thiệu chuyên ngành/Chương trình đào tạo
Tên chuyên ngành: Kỹ thuật nhiệt lạnh (Heat and Refrigeration Engineering)
Trình độ đào tạo: Đại học chính quy
Thời gian đào tạo: 4 năm
Đơn vị phụ trách: BM Kỹ thuật nhiệt lạnh - Viện Cơ khí
Kỹ thuật nhiệt lạnh là một trong 05 chuyên ngành đào tạo thuộc nhóm ngành Kỹ thuật cơ khi do Viện Cơ khí, Trường Đại học Hàng hải Việt Nam phụ trách. Mục tiêu của chuyên ngành là đào tạo các kỹ sư nhiệt lạnh có phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp, có sức khỏe, và có năng lực thực hành nghề nghiệp. Chương trình chú trọng tích hợp đào tạo kiến thức với rèn luyện kỹ năng để hình thành năng lực nghề nghiệp. Kỹ sư tốt nghiệp chuyên ngành có khả năng thực hành trong lĩnh vực cơ khí cơ bản và các lĩnh vực chuyên môn như: năng lượng, làm lạnh, điều hòa không khí, sấy và thông gió.
3. Tại sao chọn chuyên ngành?
CTĐT Kỹ thuật nhiệt lạnh được xây dựng theo Bộ tiêu chuẩn quốc tế CDIO. Theo đó, sinh viên tốt nghiệp có khả năng hình thành ý tưởng (Conceive), thiết kế (Design), triển khai (Implement), vận hành (Operate) các sản phẩm, quy trình và hệ thống cơ khí-năng lượng phức tạp trong một môi trường hiện đại, lấy làm việc nhóm làm nền tảng.
Được xây dựng bởi những chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm, tham khảo nhiều CTĐT trong và ngoài nước, CTĐT theo chuẩn CDIO hướng tới hệ thống chuẩn đầu ra có thể đo đếm, định lượng được. Khác với trước đây, chuẩn đầu ra của CTĐT được tham vấn các bên liên quan khách quan như: Doanh nghiệp/Nhà tuyển dụng, Cựu sinh viên, Sinh viên tốt nghiệp. Đây là chương trình đào tạo được xây dựng trên cơ sở tham khảo cách làm của các trường đại học uy tín trong và ngoài nước và được chỉnh sửa theo định hướng ứng dụng, xuất phát từ nhu cầu nhân lực của Việt Nam, đặc biệt là nhu cầu nhân lực tại khu vực Hải Phòng và khu vực Duyên hải Bắc bộ. Theo đó, chương trình đào tạo được thiết kế khoa học, phù hợp với khả năng tiếp thu của sinh viên, cung cấp những kiến thức bám sát với thực tế công việc sau khi tốt nghiệp.
Trong xu thế hội nhập toàn cầu, nền công nghiệp nước ta cũng ngày càng lớn mạnh. Các tòa nhà cao tầng, các trung tâm thương mại, hành chính đã và đang được xây dựng cần phải đáp ứng được các tiêu chuẩn về thông gió, điều hòa không khí; các nhà máy chế biến thực phẩm, hóa chất, dầu khí, nhiệt điện cũng đòi hỏi nguồn nhân lực chất lượng cao về nhiệt-năng lượng. Trước thực tế đó, chương trình đào tạo Kỹ thuật nhiệt lạnh được mở nhằm đáp ứng nguồn nhân lực chất lượng cao ngày càng tăng.
Nội dung chương trình và tài liệu giảng dạy:
Chương trình đào tạo Kỹ thuật nhiệt lạnh được xây dựng dựa trên sự tham khảo chương trình đào tạo của các trường đại học trong nước và quốc tế nên đảm bảo tính phù hợp và hiện đại. Ngoài đội ngũ giảng viên có trình độ, tâm huyết với nghề nghiệp, Viện Cơ khí còn được trang bị các trang thiết bị phục vụ công tác thực hành, thí nghiệm. Hầu hết các trang thiết bị này đều đồng bộ, hiện đại phù hợp với các tiêu chuẩn, công nghệ tiên tiến đang được áp dụng trong thực tế hiện nay:
- Nội dung các môn học và giáo trình, tài liệu giảng dạy cập nhật, hiện đại và được cung cấp đầy đủ cho sinh viên khi bắt đầu học tập.
- Các môn học được xây dựng dựa trên những định hướng ứng dụng của chuyên ngành Kỹ thuật nhiệt lạnh vào thực tế sản xuất, chú trọng kỹ năng thực hành, năng lực tư duy sáng tạo và kĩ năng nghề nghiệp.
- Phát huy khả năng thích ứng với công việc, khả năng làm việc độc lập và làm việc theo nhóm, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng giao tiếp bằng văn bản, bằng ngoại ngữ (tiếng Anh).
Đội ngũ giảng viên:
Đội ngũ giảng viên dạy cho ngành Kỹ thuật cơ khí, chuyên ngành Kỹ thuật nhiệt lạnh là các giảng viên có trình độ cao, tốt nghiệp từ các trường đại học có uy tín ở trong và ngoài nước, trong đó nhiều giảng viên có kinh nghiệm, nhiều năm giảng dạy và kinh nghiệm thực tế sản xuất các vấn đề trong kỹ thuật cơ khí.
Phương pháp giảng dạy tiến tiến, hiện đại, thay việc truyền thụ kiến thức một chiều bằng việc hướng dẫn, phát huy năng lực, tính chủ động, sáng tạo, tự khám phá tri thức của người học, lấy người học làm trung tâm.
Mối quan hệ với doanh nghiệp:
Ngoài tham gia thực hành tại Trung tâm thực hành thí nghiệm cơ khí của Trường với nhiều trang thiết bị hiện đại, sinh viên được tạo điều kiện để tham gia các chương trình tham quan và thực tập, kiến tập tại các xí nghiệp sản xuất. Với phương châm học thật để làm thật, Viện Cơ khí ký kết thỏa thuận đào tạo với các doanh nghiệp. Qua đó, tại kỳ thực tập tốt nghiệp, sinh viên trực tiếp ký kết hợp đồng với doanh nghiệp như một Trợ lý kỹ sư. Với sự ràng buộc pháp lý, Nhà trường, Doanh nghiệp và cá nhân sinh viên cùng tham gia vào quá trình đào tạo. Đây chính là yếu tố then chốt nhằm đảm bảo mục tiêu đào tạo đáp ứng nhu cầu xã hội. Ngoài ra, điều này còn giúp sinh viên tiếp cận cơ hội việc làm và giúp cho doanh nghiệp có thể tuyển chọn được nguồn nhân lực phù hợp.
4. Cơ hội việc làm, thu nhập và khả năng thăng tiến
Các thống kê trên thế giới đều chỉ ra khả năng thu nhập cao đối với nhóm ngành công nghệ-kỹ thuật. Theo một nghiên cứu vào năm 2014, thu nhập trung bình năm của kỹ sư cơ khí là 83.060USD, 10% trong số đó có mức thu nhập dưới 53.210USD/năm, 10% có thu nhập cao hơn 126.430USD/năm. Cũng theo nghiên cứu này, một số lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật có mức thu nhập cao bao gồm (theo website www.collegegrad.com):
- Nghiên cứu và phát triển trong lĩnh vực vật lý, kỹ thuật, khoa học phục vụ đời sồng (thu nhập 94.640USD/năm);
- Sản xuất sản phẩm và linh kiện trong lĩnh vực hàng không (89.600USD/năm);
- Sản xuất các sản phẩm điện tử, máy tính (87.600USD/năm);
- Dịch vụ kỹ thuật (engineering services) (84.580USD/năm);
- Sản xuất máy móc (76.190USD/năm).
Ở Việt Nam, kỹ sư cơ khí cũng là từ khóa thuộc hàng "hot" trên các trang giới thiệu việc làm. Nếu tìm kiếm với từ khóa "Cơ khí" trên trang www.vietnamworks.com, bạn sẽ nhận được khoảng 600 việc làm. Còn nếu thêm điều kiện lọc với mức lương 500-1000USD, thì cũng cho kết quả khoảng 350 vị trí việc làm. Với sự tăng trưởng mạnh mẽ vốn đầu tư nước ngoài vào Thành phố Hải Phòng (trên 3 tỷ USD trong năm 2016), nhu cầu về nguồn nhân lực cơ khí trong khu vực ngày càng tăng.
Các kỹ sư tốt nghiệp chuyên ngành Kỹ thuật nhiệt lạnh trước hết là đủ năng lực, phẩm chất để đảm nhiệm các vị trí trong các lĩnh vực cơ khí nói chung. Bên cạnh đó, kiến thức chuyên ngành trong các lĩnh vực nhiệt-năng lượng, làm lạnh, điều hòa không khí, sấy và thông gió sẽ giúp các kỹ sư nhiệt lạnh đảm nhận tốt các vị trí công việc liên quan đến các hệ thống năng lượng/chuyển hóa năng lượng, thông gió.
Các kỹ sư nhiệt lạnh có thể đảm nhận các công việc:
- Thực hiện và khai thác các hệ thống cơ khí cơ bản.
- Thiết kế các hệ thống nhiệt-lạnh.
- Vận hành và sửa chữa, bảo dưỡng các hệ thống nhiệt-lạnh, thông gió.
- Thiết kế các quy trình công nghệ, tổ chức sản xuất, quản lý, điều hành, và giám sát quá trình công nghệ.
- Tư vấn kỹ thuật, thẩm định, đánh giá các dự án và thiết kế ngành nhiệt-lạnh, thông gió.
- Nghiên cứu khoa học, nghiên cứu phát triển chuyên môn và năng lực quản lý, thực hành.
- Quản lý doanh nghiệp; quản lý đơn vị sản xuất, nhà máy và xí nghiệp công nghiệp nhiệt lạnh, thông gió.
5. Tôi có phù hợp?
Người học Cơ khí nói chung, Kỹ thuật nhiệt lạnh nói riêng, để thành công, cần có sự đam mê về máy móc và các thiết bị cơ khí-tự động hóa, đam mê sáng tạo. Ngoài ra, để có mức thu nhập cao hơn các nhóm ngành khác, kỹ sư cơ khí cần có sức khỏe tốt để có thể chịu được cường độ làm việc cao, và đôi khi điều kiện làm việc nặng nhọc như tiếng ồn, khói bụi, nhiệt độ cao (với mức độ tự động hóa cao như hiện nay, điều kiện làm việc đã được cải thiện nhiều).
Để đăng ký học ngành Kỹ thuật cơ khí, chuyên ngành Kỹ thuật nhiệt lạnh, thí sinh sẽ chọn đăng ký xét tuyển nhóm các môn thi theo quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng hệ chính quy hiện hành của Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng như qui định của Trường Đại học Hàng hải VN.
6. Học phí & hỗ trợ tài chính
Học phí theo học các chương trình đào tạo tại Viện Cơ khí theo mức qui định chung của Nhà trường và được thu theo học kỳ (khoảng 4.000.000VND/học kỳ). Ngoài ra, sinh viên có cơ hội nhận được học bổng từ nhiều nguồn như: học bổng khuyến khích học tập của Nhà trường (6% số lượng sinh viên), học bổng tài trợ từ các tổ chức, doanh nghiệp. Sinh viên có hoàn cảnh khó khăn cũng được miễn giảm học phí theo quy định và nhận được các chương trình học bổng vượt khó.
7. Mục tiêu đào tạo
- Mục tiêu chung của CTĐT là: Sinh viên tốt nghiệp có đủ năng lực áp dụng thành thạo kiến thức để hình thành ý tưởng, thiết kế, triển khai và vận hành các sản phẩm, hệ thống trong lĩnh vực cơ khí-năng lượng-tự động hóa, trong môi trường hiện đại, sáng tạo, lấy làm việc nhóm làm nền tảng.
Ngoài ra, kỹ sư nhiệt lanh có đủ kỹ năng:
- vận dụng thành thạo các kiến thức kỹ thuật cơ sở vào thực tế;
- thực hiện và khai thác các hệ thống cơ khí cơ bản;
- thiết kế, thực hiện và khai thác các hệ thống làm lạnh, điều hòa không khí, sấy và thông gió;
- xây dựng dự án kỹ thuật, giao tiếp, tổ chức và làm việc trong nhóm đa ngành;
- sử dụng thành thạo ngoại ngữ (tiếng Anh) trong môi trường công nghiệp hội nhập quốc tế.
- nhận thức sự tác động của các giải pháp kỹ thuật để vận dụng linh hoạt trong bối cảnh kinh tế, xã hội, môi trường toàn cầu hóa.
8. Nội dung chương trình
Chương trình đào tạo gồm các khối kiến thức:
Khối kiến thức giáo dục đại cương:
Khối kiến thức đại cương bao gồm các môn Lý luận chính trị, Toán ứng dụng, Vật lý ứng dụng, Hóa học kỹ thuật. Ngoài ra, sinh viên còn được trang bị những kiến thức chung về pháp luật, môi trường, văn hóa để có thể hòa nhập tốt với xã hội. Sinh viên cũng được trang bị kiến thức ngoại ngữ (tiếng Anh) và tin học cơ bản để phục vụ việc học tập và công việc sau này.
Khối kiến thức giáo dục chuyên nghiệp:
Khối kiến thức nền tảng kỹ thuật cơ khí chiếm khối lượng chủ yếu và trang bị cho sinh viên nền tảng cơ bản của kỹ thuật cơ khí, bao gồm các mảng kiến thức như: cơ học chất rắn (solid mechanics), cơ học chất lưu (fluid mechanics), nhiệt động lực học và năng lượng (thermodynamics, energy), vật liệu (materials), nguyên lý và thiết kế cơ cấu cơ khí cơ bản (principle and basic mechanical design), điện-điện tử ứng dụng (applied electrics/electronics), điều khiển hệ thống (system control), thủy khí ứng dụng (applied hydraulics and pneumatics), công nghệ chế tạo (manufacturing technology). Với nền tảng này hầu như sinh viên đã có đủ kiến thức để làm việc tại mọi cơ sở có liên quan đến kỹ thuật cơ khí. Một số môn học chủ yếu gồm: Hình họa, Vẽ kỹ thuật, Cơ lý thuyết/chất lỏng, Sức bền vật liệu, An toàn công nghiệp, Nguyên lý máy, Vật liệu kỹ thuật, Phương pháp tính, Kỹ thuật lập trình, Kỹ thuật điện/điện tử/điều khiển, Kỹ thuật nhiệt, Thiết kế máy (Chi tiết máy), Kỹ thuật/Công nghệ gia công cơ khí, Thủy lực và khí nén ứng dụng.
Kiến thức chuyên ngành chính:
Kiến thức chuyên ngành tập trung ở một số môn học như: Kỹ thuật nhiệt; Thiết bị trao đổi nhiệt; Kỹ thuật thông gió; Phân tích nhiệt động các hệ thống nhiệt lạnh; Hệ thống điều hòa không khí; Kỹ thuật sấy; Kỹ thuật lạnh ứng dụng; Tự động điều khiển quá trình nhiệt–lạnh; Nồi hơi; Tua bin; Sửa chữa bảo dưỡng hệ thống nhiệt lạnh và thông gió.
Ngoài ra, sinh viên được thực tập và xây dựng các đồ án kỹ thuật dựa trên các điều kiện thực tiễn trong các lĩnh vực như: kỹ thuật thông gió/sấy; kỹ thuật làm lạnh, hệ thống năng lượng.
Ngoại ngữ: Tiếng Anh TOEIC 450 quốc tế trở lên
Nhằm nâng cao năng lực hội nhập, toàn bộ sinh viên hệ đại học chính quy Trường Đại học Hàng hải Việt Nam được áp dụng chuẩn TOEIC (Test of English for International Communication) quốc tế. Đây là chứng chỉ do Viện khảo thí giáo dục Hoa Kỳ xây dựng và ủy quyền cho các đơn vị có uy tín tổ chức thi.
Tin học: MOS 5.0 trở lên
Nhằm tăng cường khả năng sử dụng tin học, Nhà trường cũng áp dụng chuẩn đầu ra theo hệ thống chứng chỉ MOS (Microsoft Office Specialist) do Hãng phần mềm Microsoft thiết kế.
9. Bằng cấp
Bằng kỹ sư ngành Kỹ thuật cơ khí, chuyên ngành Kỹ thuật nhiệt lạnh, in song ngữ Việt/Anh, thuộc hệ thống văn bằng quốc gia.
10. Thông tin tham khảo
Bạn đọc quan tâm có thể tìm hiểu thông tin về các chương trình đào tại cơ khí, nhiệt-năng lượng của các trường và các website, các diễn đàn có liên quan.
