Tiếng anh là một trong những ngôn ngữ được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới, với sự hội nhập và toàn cầu hóa thì việc sử dụng tiếng Anh như là một yêu cầu tất yếu của công việc. Ở Việt Nam nói chung và ở đại học Hàng Hải nói riêng, khả năng học và sử dụng tiếng anh của các bạn sinh viên còn nhiều hạn chế, vì vậy để nâng cao khả năng học và sử dụng tiếng anh của sinh viên viện Cơ khí, tôi có một vài chia sẻ về phương pháp và cách thức học tiếng anh để có thể đạt được thành công.
Các vấn đề chính được trình bài trong bài viết hôm nay sẽ là :
1. Mục tiêu, động lực và thái độ của người học tiếng Anh
2. Giai đoạn đầu cho người mới học hay mới bắt đầu lại sau một thời gian dài không học và sử dụng tiếng Anh.
3. Các chứng chỉ tiếng Anh quốc tế quan trọng và cách luyện.
Chúng ta đi vào nội dung cụ thể.
1. Mục tiêu, động lực và thái độ của người học tiếng Anh
A. Mục tiêu
Tại sao phải đặt vấn đề này lên đầu?
Thực tế cho thấy, khi chúng ta làm bất kì việc gì, muốn có được thành công, chúng ta phải xác định rõ mục tiêu của mình. Bởi đơn giản, mục tiêu là thước đo của thành công, khi ta đạt được mục tiêu của mình, ta nói rằng ta đã thành công.
Đối với việc học tiếng Anh cũng vậy, nếu chúng ta chỉ xác định việc học tiếng Anh như một nghĩa vụ, học vì nhiều người bảo nó quan trọng, học để qua môn, qua các học phần tiếng Anh, thật ra đó cũng là đã có mục đích học, tuy nhiên mục đích như vậy đã phù hợp với sinh viên đại học, những người trẻ, đầy năng động khát khao chưa? Chắc chắn là chưa.
Sinh viên là đối tượng có khả năng nhận thức rất tốt, vì thế chúng ta cấn có một mục tiêu cao hơn, một tham vọng to lớn hơn. Hãy tìm hiểu về các chứng chỉ tiếng Anh quốc tế và hãy đặt cho mình các mục tiêu cụ thể, rõ ràng và quan trọng mục tiêu đó phải giúp chúng ta có được những mục tiêu khác trong cuộc sống. Tôi ví dụ :
-Tôi muốn làm việc tại công ty nước ngoài, nơi có mức thu nhập hấp dẫn hơn các nơi khác, nơi mà làm việc thường xuyên với người nước ngoài, ví dụ như SAMSUNG, LG, HUYNDAI, DAMEN …. Vậy thì tôi cần gì? – Chắc chắn là một khả năng sử dụng tiếng Anh tốt. Nhưng bao nhiêu là tốt? do đó, ta cần có sự công nhận là ta sử dụng tiếng Anh tốt bằng các chứng chỉ tiếng Anh quốc tế. Đối với những công ty như trên, Điểm TOEIC khoảng 600 hay IELTS 5.0 sẽ giúp các bạn dễ dàng hơn trong quá trình phỏng vấn và làm việc.
- Một ví dụ khác, tôi muốn đi nước ngoài học tiếp thạc sỹ, để mở rộng tầm mắt, nâng cao kiến thức, qua đó cũng để có thu nhập cao hơn. Vậy để làm điều này, chúng ta cần có chứng chỉ IELTS tối thiểu 6.0. Tuy nhiên, vấn đề nữa là, tôi không có tiền, gia đình tôi không có điều kiện, vậy chắc chắn tôi phải xin được các học bổng mới có cơ hội thực hiện ước mơ đó. Vậy để cạnh tranh học bổng điểm IELTS không chỉ là 6.0 nữa mà có thể phải là 7.0, khi đó ta lại phải cố gắng hơn nữa.
- Cụ thể hơn, giả sử đối với một bạn sinh viên ngành ô tô, nhưng bạn vẫn thích làm kinh tế. Bạn học ô tô để có hiểu biết về ô tô, phục vụ cho việc kinh doanh xe hơi của bạn sau này. Ví dụ, bạn sẽ sang Đức, Mỹ…nhập ô tô về Việt Nam bán, khi đó chắc chắn bạn phải có ngoại ngữ tốt.
Trên đây là 3 ví dụ cụ thể, ngoài ra mỗi người chúng ta lại có một mục tiêu sống, mục tiêu sự nghiệp khác nhau nên chúng ta sẽ đặt mục tiêu với tiếng Anh cho mình khác nhau.
B. Động lực
Bạn đã xác định được mục tiêu cho mình, ngày đầu tiên sau khi nghĩ ra mục tiêu, bạn rất quyết tâm, quyết tâm đó duy trì trong một tuần, sau đó giảm dần bởi vì bạn luôn có khá nhiều mục tiêu khác trong cuộc sống, ví dụ làm quen một bạn nữ dễ thương, hay trở thành game thủ top 1 trong một game nào đó. Rất nhiều bạn không thể học được tiếng Anh, mặc dù bạn nhận thức được nó rất quan trọng là bởi vì, ta không có một động lực học thật lớn. Tôi không nói rằng, các bạn không được chơi game, không được đi chơi với bạn gái. Vấn đề tôi muốn nói ở đây là nếu như đã có động lực học tiếng Anh, các bạn sẽ phân chia cho nó một phần thời gian nhất định trong đời sống hàng ngày của các bạn. Giả sử, mục tiêu cao thì là 2 tiếng, mục tiêu vừa phải thì 1 tiếng học một ngày, duy trì đều. Việc học như vậy không thể ảnh hưởng đến các niềm đam mê khác của các bạn được, thay vào đó bạn đã làm một việc thực sự có trách nhiệm với tương lai của mình.
Có nhiều người học tiếng Anh, đến những lúc khó khăn, không làm được bài, kết quả vẫn chưa tiến bộ nhiều, hay là quá mệt mỏi, những lúc như vậy tôi thường ngồi và nghĩ đến lúc mà mình đạt được thành quả cao, bạn bè sẽ nể phục, thầy cô ghi nhận, và hãy mơ đến những điều có được từ việc học này. Giấc mơ đó sẽ trở thành hiện thực nếu chúng ta duy trì được quyết tâm.
Hãy tìm cho mình động lực học tập phù hợp. Tôi ví dụ, có anh bạn tôi thì vì thích một bạn ở lớp học tiếng Anh, anh ta muốn gây sự chú ý của cô, nhưng lại là người nhút nhát không dám thể hiện, và giả dụ anh ta có thể hiện, nhưng anh ta không có gì xuất sắc cả, đối với một cô gái xinh đẹp như vậy, khả năng thành công là không cao. Khi đó anh ta quyết tâm, sẽ luôn là người đứng đầu lớp học, luôn thể hiện mình rất tốt trong các bài nói tiếng Anh, và cuối cùng trong mắt các bạn trong lớp anh ta thật tuyệt, tuy nhiên bạn nữ kia đã yêu một người khác. Vậy điều này có phải là anh ta đã phí phạm công sức của mình không. Đôi khi động lực để bạn làm việc gì đó tốt đẹp, nếu không giúp bạn đạt được điều bạn muốn, nó sẽ đền bù cho các bạn những điều tốt đẹp hơn. Quay trở lại với anh bạn của tôi, anh ta đã ra trường, và với vốn tiếng Anh của mình, anh ta đã đạt học bổng đi Anh, mở ra một tương lai tươi sáng.
C. Về thái độ học.
- Hãy tỏ ra là người ham học hỏi, đừng giấu những điều mình chưa biết, hãy hỏi thầy cô bạn bè nếu không thể tự tìm hiểu được.
- Hãy tự tin và nghĩ rằng mình không chỉ có thể học được, mà còn học rất tốt ngoại ngữ. Tự tin là rất quan trọng trong giao tiếp, đặc biệt quan trọng khi nói tiếng Anh, chỉ khi chúng ta không sợ sai, không sợ người khác chê cười, chúng ta mới nói trôi chảy, và nói đúng được theo phong cách nói của người bản ngữ.
- Không được bỏ cuộc, hãy tìm lời giải thỏa đáng cho tất cả các vấn đề còn hoài nghi.
- Phải là một học sinh tích cực nếu theo học các lớp, hay là một người khắt khe với bản thân nếu như bạn tự học.
2. Giai đoạn đầu cho người mới học hay mới bắt đầu lại sau một thời gian dài không học và sử dụng tiếng Anh.
Đây là giai đoạn khó khăn nhất, khi mà kiến thức đều là mới mẻ, hoặc quay lại thành mới mẻ sau một thời gian chúng ta không dùng đến.
Cụ thể chúng ta quên các bài ngữ pháp đã học rất nhiều lần tại cấp 3, cấp 2. Chúng ta không thể nghe được do khả năng nghe kém và từ vựng yếu. Không thể nói một câu tiếng Anh dài quá 10 từ, không thể viết một bài văn tiếng Anh dù là ngắn.
Giai đoạn đầu cũng là giai đoạn mà các cám dỗ khác dễ dàng chi phối nhất, nhưng nếu bạn vượt qua giai đoạn này, và hình thành một thói quen học tiếng Anh cho mình bạn đã thành công 70% rồi, vấn đề còn lại là tìm cho mình một hướng đi, cải tiến dần phương pháp học của mình.
Lời khuyên từ những kinh nghiệm của tôi trong thời gian này đó là : Các bạn hãy cũng cố lại 3 vấn đề nên tảng của tiếng Anh đó là : Từ Vựng, Ngữ pháp, Khả năng nghe (ngữ âm).
- Về kỹ năng nghe : Kỹ năng nghe có thể nói là quan trọng nhất trong tiếng Anh. Nhưng cũng tốn nhiều thời gian luyện tập nhất.Chúng ta hãy áp dụng phương pháp nghe có phụ đề, hoặc nghe chép chính ta.
Cách làm như sau : Các bạn lên Youtube, gõ từ khó “VOA special English” hoặc “Economic reports” hay “technological reports”. Các bạn sẽ tìm thấy một chương trình nghe VOA, ở đó người bản ngữ đọc rất chuẩn và tốc độ rất vừa phải. Các bạn có một cuốn sổ ghi chép, hãy ghi lại các từ mới, từ mà 
có phát âm khác với kiểu bạn hay phát âm vào cuốn sổ đó. Mỗi bài nghe VOA chỉ kéo dài 3 phút, các bạn mới bắt đầu thì trong vòng một giờ, cả nghe và ghi từ mới, từ phát âm lạ so với mình sẽ chỉ làm được một hay hai bài thôi. Điều này là bình thường, các bạn không được nản. Dần dần, sau một thời gian nghe phụ đề, ghi lại như vậy khả năng nghe các bạn sẽ tăng lên, số bài nghe được trong 1 giờ cũng tăng lên. Bên cạnh đó, với những bạn cẩn thận, các bạn có thể vừa nghe vừa chép lại các từ, cụ thể chúng ta nghe được 3 từ thì lại Pause lại và ghi vào vở, làm như thế khá mất công nhưng thành quả các bạn thu được sẽ rất tốt, các bạn có thể nghe được cả mạo từ a, an, the… hay cả đuôi “s”, đuôi “ed”…Các bạn học liên tục như vậy sau một, hai tháng chắc chắn khả năng nghe của chúng ta sẽ tiếng bộ rất nhiều. Bên cạnh đó việc ghi lại và học từ vựng khi nghe giúp chúng ta nhớ từ lâu hơn, hơn thế nữa, những từ trong VOA là nhưng từ vựng rất quan trọng và phổ biến, nếu muốn sử dụng được tiếng Anh các bạn chắc chắn phải biết hết các từ trong series VOA này.
- Về ngữ pháp : Để ôn TOEIC hay IELTS thì việc học ngữ pháp là khác nhau, các bạn có thể đến các lớp học, hay tự học ở nhà bằng việc down các tài liệu ngữ pháp cho TOEIC, IELTS trên các diễn đàn hoặc trên các trang ebook. Ban đầu, nên tập chung vào các chủ điểm ngữ pháp chính, ví dụ như với TOEIC thì nó có khoảng 12 chủ điểm chính, trong IETLS thì cũng tương tự nhưng yêu cầu là ngoài nhớ được các chủ điểm đó, chúng ta còn phải áp dụng thành thạo chúng trong khi viết, nói và đọc. Các bạn có thể lên google và tìm kiếm bằng key : “ Các chủ điểm ngữ pháp quan trọng nhất của TOEIC/IELTS”, tải về và in ra để tiết kiệm chi phí, thay vì mua sách, rất tốn kém. Trong quá trình tôi học tiếng Anh, tôi đều tự tải tài liệu và in ra lên cũng tiết kiệm được một khoản rất khá. Ngữ pháp thật ra là một mảng dễ học, và có thể học nhanh hơn rất nhiều so với kĩ năng nghe nếu như chúng ta chăm chỉ. Bản chất của ngữ pháp cũng là chuỗi các Logic, bạn cần nắm được để chọn đáp án cũng như sử dụng ngữ pháp đó.
- Về từ vựng : trong tiếng Anh có khoảng 3000 từ vựng xuất hiện thường xuyên, ngoài việc học từ vựng trong nghe VOA đã trình bày ở trên, nếu chúng ta học TOEIC, chắc chắn chúng ta phải học cuốn sách hoặc list 600 từ vựng cho TOEIC, đây là cuốn sách từ vựng không thể thiếu cho các bạn học TOEIC. Đối với IELTS thì từ vựng là nhiều hơn tương đối, các bạn muốn học IELTS hãy học từ vựng theo các chủ đề trong một số cuốn sách như “ Check Vocabulary for Ielts” hay cuốn “ Vocabulary for Ielts”
Quá trình học từ vựng là quá trình vất vả, chúng ta cần phải gặp từ đó ít nhất 3 lần mới có thể nhớ nó. Do đó hãy học đi học lại cuốn sách từ vựng ít nhất ba lần nhé. Các bạn yên tâm, lần thứ hai, và thứ ba sẽ không mất nhiều thời gian như lần một đâu.
Sau khi đã có hoặc đã chắc chắn được ba yếu tố kể trên, các bạn hãy chuyển sang quá trình học và luyện thi chứng chỉ tiếng Anh quốc tế.
3. Các chứng chỉ tiếng Anh quốc tế quan trọng và cách luyện.
3.1. Chứng chỉ TOEIC.
Toeic là chứng chỉ tiếng Anh mà trường Đại học Hàng Hải Việt Nam đang áp dụng làm chuẩn đầu ra cho sinh viên.
3.1.1. Thông tin về chứng chỉ Toiec :
- Thang điểm : 990 (điểm số là bội số của 5, ví dụ : 450, 525, 505…)
- Có 2 hình thức Toeic, nhưng phổ biến ở Việt Nam là hình thức thi 2 kỹ năng : Nghe và Đọc, ngoài ra ở một phiên bản khác Toeic có cả kỹ năng nói và viết.
- Số câu hỏi : 200 câu ( 100 câu nghe/100 câu đọc), các câu hỏi liên quan đến trong tình huống có thể xảy ra trong môi trường làm việc.
- Lệ phí : 750.000 đồng
- Cách tính điểm : Căn cứ vào số câu trả lời đúng, nhưng lưu ý không phải lấy tổng số câu trả lời đúng nhân với 5 để ra điểm số cuối cùng, mà chúng ta có bảng để đối chiếu, ví dụ các bạn làm đúng 30 câu đọc thì được 150 điểm, nhưng là đúng 30 câu nghe thì được 200 điểm. Sau đó chúng ta cộng 2 điểm này lại để được kết quả cuối cùng.
- Đánh giá : Chuẩn đầu ra của các bạn là 450 điểm, tuy nhiên để có lợi thế khi xin việc và làm việc các bạn cần đạt được tầm 600 điểm.
3.1.2. Thuận lợi và bất lợi trong việc học Toeic :
a. Thuận lợi :
- Với Format 2 kĩ năng Đọc và Nghe thì Toeic rất dễ tự học, không quá tốn chi phí thi so với các chứng chỉ khác.
- Nhiều nguốn tài liệu học tập, nhiều chỗ học với học phí vừa phải.
b. Bất lợi
- Do không học 2 kĩ năng nói và viết, nên khó khăn cho bạn trong quá trình phỏng vấn xin việc và giao tiếp khi làm việc sau này.
- Chứng chỉ TOEIC không phù hợp với các bạn có mục tiêu học ở nước ngoài.
3.1.3 Cách luyện tập.
- Thật ra khi học TOEIC các bạn có thể học rất nhiều kinh nghiệm thi, hay nói cách khác là các mẹo, giúp cho việc làm bài thi nhanh hơn. Vấn đề này sẽ được các thầy cô hướng dẫn các bạn trong quá trình học, hoặc các bạn cũng có thể tìm kiếm trên google cũng có rất nhiều kết quả.
- Tiếp đó là quá trình kiên trì luyện tập, để xây dựng cho mình kỹ năng làm bài, để quen với format bài thi. Trong quá trình ôn, hãy luôn suy nghĩ xem mình yếu ở kĩ năng nào, ở dạng nào và tìm cách cải thiện điều đó.
- Bạn vẫn có thể áp dụng cách nghe phụ đề và chép chính tả chính phần đề thi các bạn đang luyện, điều này là cực kì tốt.
- Phải chủ động khi làm bài, hãy để bộ nào làm việc nhiều hơn, hãy ghi lại thông tin đọc được trong bài đọc vào đầu. Điều này giúp bạn làm bài nhanh hơn.
Ngoài ra, còn nhiều yếu tố, khi các bạn bắt tay vào học thực sự chúng ta sẽ tìm ra, đó cũng là những điều rất thú vị.
3.1. Chứng chỉ IELTS.
Chứng chỉ Ielts cũng được công nhận là chuẩn đầu ra cho sinh viên. Về mặt tổng quát thì luyện Ielts phức tạp hơn so với Toeic.
3.1.1. Thông tin về chứng chỉ Ielts :
- Thang điểm : 9 (điểm số là bội số của 0.5, ví dụ : 4.5, 5.5, 5.0,8.0…)
- Ielts bao gồm 4 kỹ năng : Nghe, Đọc, Viết và Nói
- Số câu hỏi : Nghe, Đọc có 40 câu hỏi. Phần Viết có 2 Task và phần Nói có 3 Part. Thông tin cụ thể các bạn có thể tìm hiểu thêm trên mạng
- Lệ phí : 3.500.000 đồng
- Cách tính điểm : Điểm số là trung bình cộng điểm của 4 kĩ năng, và được làm tròn đến 0.5. Ví dụ : Nghe 6. Đọc 7, Viết 6, Nói 6 như vậy các bạn có điểm trung bình là 6.25 và bị làm tròn xuống là 6.0
- Đánh giá : Chuẩn đầu ra của các bạn là 3.5, tuy nhiên để có lợi thế khi xin việc và làm việc các bạn cần đạt được tầm 5.5
3.1.2. Thuận lợi và bất lợi trong việc học Ielts :
a. Thuận lợi :
- Ielts có đầy đủ 4 kĩ năng, với yêu cầu cao, chắc chắn là một chứng chỉ giá trị, hơn nữa nó còn có nhiều giá trị sử dụng trong xin việc, học tập, nghiên cứu…
- Nhiều nguồn tài liệu học tập, người học Ielts tự tin hơn trong khi sử dụng tiếng Anh.
b. Bất lợi
- Việc học là khó khăn và vất vả hơn khá nhiều so với Toeic.
- Nếu không tự học thì chi phí để học tập là khá tốn kém. Chi phí thi cũng khá cao.
3.1.3 Cách luyện tập.
Để luyện Ielts, chúng ta cần có một nền tảng tiếng Anh tương đối tốt, nền tảng đó thể hiện qua từ vựng, ngữ pháp và khả năng nghe (ngữ âm). Chúng ta, hãy tật trung học tốt các vấn đề này trước khi chính thức bắt đầu vào việc luyện Ielts, nếu không con đường luyện của chúng ta sẽ trở lên rất dài và mệt mỏi.
Ielts cũng có các kinh nghiệm làm bài trong phần đọc và nghe. Đặc biệt trong phần nói, viết thi sinh được đánh giá trên các tiêu chí chấm điểm nhất định, do đó chúng ta cần biết là đáp ứng được các tiêu chí đó.
Nếu một người, chưa được học viết, hay học cách trả lời câu hỏi trong phần thi nói, thì sẽ là rất khó khăn cho họ có thể trả lời được, chứ chưa nói đến việc trả lời tốt. Tuy nhiên, học hai kĩ năng này cũng không phải là quá khó như mọi người vẫn nghĩ. Vấn đề, là chúng ta tìm được cách viết, cách nói và tìm được những tài liệu phù hợp. Vấn đề này tôi sẽ trình bày trong một bài viết khác.
Đối với các bạn muốn học Ielts, ban đầu hãy tìm thầy cô hướng dẫn, giúp các bạn hiểu rõ hơn về kì thi, kinh nghiệm thi, phương pháp làm bài viết, phương pháp trả lời câu hỏi. Điều này mất khoảng 4 đến 6 tháng. Sau đó chúng ta có thể ở nhà tự học, bằng cách tham gia vào các nhóm luyện thi, hay học qua Youtube…
Để nói chi tiết từng vấn đề, trong phạm vi một bài viết như thế này là rất khó. Tuy nhiên, tôi khuyên các bạn hãy tìm hiểu về các chứng chỉ này và chọn cho mình chứng chỉ phù hợp với mục tiêu của mình. Qua đó, năng động trong việc tìm tài liệu và tìm phương pháp học tập, hay tìm thầy cô trợ giúp mình. Các thầy cô trẻ trong Viện Cơ khí cũng là những người có rất nhiều kinh nghiệm trong việc ôn tập các chứng chỉ quốc tế này.
Nếu có vấn đề cần trao đổi, các bạn có thể gửi email cho tôi qua địa chỉ : Eg.tranxuanthe@gmail.com
